Status ustrojowy regionalnych izb obrachunkowych i ich wpływ na procedurę budżetową jednostek samorządu terytorialnego

Artur Potocki

Regionalne izby obrachunkowe są organami państwowymi, niezależnymi od pionu centralnego administracji publicznej. Odgrywają kluczową rolę w procesie nadzoru i kontroli finansów jednostek samorządu terytorialnego, a zwłaszcza w procedurze stanowienia przez nie uchwał budżetowych. Mogą one mieć realny wpływ na kształt uchwały budżetowej. Początkowo ich rola sprowadza się jedynie do sygnalizowania pojawienia się nieprawidłowości w projekcie uchwały budżetowej. Następnie, w momencie uchwalenia komentowanej uchwały, izby ograniczają się do wydania terminu przewidzianego na wprowadzenie zmian, a dopiero po niezastosowaniu się do jej opinii stwierdzają nieważność uchwały. Ostatnim ze środków kontroli i nadzoru jest przejęcie przez izbę uprawnienia do ustalenia uchwały budżetowej. Kompetencja ta powinna być stosowana wyjątkowo, w przypadku nienależytego wykonywania lub niewykonywania w ogóle swoich zadań przez jednostkę samorządu terytorialnego. W pierwszej kolejności przeprowadzenie procedury budżetowej powinno należeć do jednostki samorządu terytorialnego.