Społeczeństwo i Ekonomia 2(2) : Praca zbiorowa

Wypłata świadczeń z tytułu szkód na osobie z ubezpieczeń odpowiedzialności cywilnej stanowi w ostatnim czasie istotne wyzwanie dla rynku ubezpieczeniowego. Odnotowuje się znaczny wzrost liczby i wartości roszczeń z tego tytułu. W badaniach i ocenach tych tendencji na rozwiniętych rynkach ubezpieczeniowych pojawiają się dwie istotne kwestie. Pierwsza to wpływ postaw poszkodowanych na intensyfikację liczby i wartości roszczeń, druga to coraz większy udział świadczeń za szkody o charakterze niemajątkowym (ból i cierpienie) w ogólnej wartości świadczeń, do których wypłaty zobowiązani zostają ubezpieczyciele. Postawy poszkodowanych determinowane są przez szereg czynników, w tym przez czynniki niezależne od ubezpieczycieli. Szkody o charakterze niemajątkowym są w zasadzie niewymierne, co wydaje się sprzeczne z podstawowymi ideami ubezpieczenia. Oba zagadnienia wprowadzają element niepewności do procesu likwidacji szkód, a w efekcie także do procesu zarządzania ryzykiem, tak ubezpieczyciela, jak i podmiotu zagrożonego odpowiedzialnością cywilną. Jednocześnie szkody na osobie mają szczególny wymiar społeczno-ekonomiczny. Oddziałują na kondycję i położenie samej jednostki (poszkodowanego) i jej najbliższego otoczenia, mają jednak, co oczywiste, negatywne implikacje dla społeczeństwa i gospodarki, poprzez chociażby obniżenie produktywności czy obciążenie systemu pomocy społecznej – dlatego niezwykle istotna jest ich pełna kompensacja.