Polityka zrównoważonego i zasobooszczędnego gospodarowania. PN 318

Katedra Ekonomii Ekologicznej Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu od 1995 roku organizowała co dwa lata konferencje naukowe, których problematyka była związana ze zrównoważonym rozwojem. Znajdowało to wyraz także w tytułach konferencji. Problematyka konferencji „Zasobooszczędne gospodarowanie”, która odbyła się w grudniu 2012 roku, nadal miała związek ze zrównoważonym rozwojem, ale modyfikacja tematyki wynikała z pojawienia się strategii ważnej dla orientacji zrównoważonego rozwoju w Unii Europejskiej.

Komisja Europejska ogłosiła w 2010 roku komunikat: „EUROPA 2020. Strategia na rzecz inteligentnego i zrównoważonego rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu”. Strategia Europa 2020 obejmuje trzy wzajemnie ze sobą powiązane priorytety:
– rozwój inteligentny: rozwój gospodarki opartej na wiedzy i innowacji;
– rozwój zrównoważony: wspieranie gospodarki efektywniej korzystającej z zasobów, bardziej przyjaznej środowisku i bardziej konkurencyjnej;
– rozwój sprzyjający włączeniu społecznemu: wspieranie gospodarki o wysokim
poziomie zatrudnienia, zapewniającej spójność społeczną i terytorialną.

Jednym z projektów tematycznych tej strategii jest „Europa efektywnie korzystająca z zasobów”. Jest to projekt na rzecz uniezależnienia wzrostu gospodarczego od wykorzystania zasobów, przejścia na gospodarkę niskoemisyjną, szerszego wykorzystania odnawialnych źródeł energii, modernizacji transportu oraz propagowania efektywności energetycznej. Zgodnie z zapisami Strategii Europa 2020 do rozwiązania największych problemów i osiągnięcia celów strategii mają być wykorzystane instrumenty, jakimi dysponuje się na poziomie UE, przede wszystkim jednolity rynek, instrumenty finansowe i narzędzia polityki zewnętrznej. Na poziomie krajowym państwa członkowskie będą musiały m.in.:
– stopniowo wycofywać dotacje szkodliwe dla środowiska, stosując wyjątki jedynie wobec osób w trudnej sytuacji społecznej;
– stosować instrumenty rynkowe, takie jak zachęty fiskalne i zamówienia publiczne, w celu zmiany metod produkcji i konsumpcji;
– wykorzystywać przepisy, normy w zakresie efektywności energetycznej budynków i instrumenty rynkowe, takie jak podatki, dotacje i zamówienia publiczne, w celu ograniczenia zużycia energii i zasobów, a także stosować fundusze strukturalne na potrzeby inwestycji w efektywność energetyczną w budynkach użyteczności publicznej i bardziej skuteczny recykling;
– propagować instrumenty służące oszczędzaniu energii, które mogłyby podnieść efektywność sektorów energochłonnych, jak np. instrumenty oparte na technologiach informacyjno-komunikacyjnych.

Powyższe problemy mają wymiar ekonomiczny. Wymagają analizy, uporządkowania i przedyskutowania ich w gronie specjalistów. Wspólną płaszczyzną zamieszczonych artykułów jest problematyka ekonomiczna, skupiona głównie wokół
instrumentów i działań wymienionych w Strategii Europa 2020 w ramach obszaru

„Europa efektywnie korzystająca z zasobów”. Celem jest analiza i ocena ocena działań, instrumentów, czynników, warunków i ograniczeń ekonomicznych podejmowanych w celu dostosowania gospodarki polskiej do wymagań określonych w strategii. Zakres tematyczny zamieszczonych artykułów jest szeroki. Wyodrębniono cztery podstawowe grupy problemowe. Są to:
– reorientacja strategii zrównoważonego rozwoju,
– polityka ekologiczna i jej instrumenty,
– zarządzanie w duchu zrównoważonego rozwoju,
– zrównoważona konsumpcja.

Uzupełnieniem tego ujęcia są artykuły przedstawione w opracowaniu: „Efektywne gospodarowanie zasobami przyrodniczymi i energią” (Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu nr 317). Zamieszczone w nim artykuły również miały za podstawę referaty wygłoszone na wspomnianej na wstępie konferencji. Prezentują one ujęcie „zasobowe” – odnoszą się do wybranych dziedzin, w których występuje i będzie występować orientacja na bardziej efektywne wykorzystanie zasobów przyrodniczych